Από τη Μοναξιά στη Μοναχικότητα. Και μετά;

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

«Υπάρχει κάτι που πρέπει να κατανοηθεί σε βάθος. Κάτι πολύ σημαντικό! Η αγάπη φέρνει πάντα μοναχικότητα και η μοναχικότητα φέρνει πάντα αγάπη. Ποτέ δεν πάνε χώρια! Οι άνθρωποι όμως, νομίζουν ακριβώς το αντίθετο, δεν κάνουν κανέναν διαχωρισμό ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο λέξεις, «μοναξιά» και «μοναχικότητα». Osho

Μοναξιά. Ένας σκοτεινός προθάλαμος

Μοναξιά είναι: μια άκρως αρνητική κατάσταση. Ο άνθρωπος νοιώθει γεμάτος απόγνωση και είναι βαθιά φοβισμένος. Νοιώθει μόνος και πιστεύει ότι δεν τον χρειάζεται κανείς. Ζει μια τρομαχτική ανυπαρξία που μεταφράζεται σε πολύ πόνο. Το άτομο που έχει καταληφθεί από μοναξιά, μπορεί να βρίσκεται ανάμεσα σε εκατοντάδες ανθρώπους και να νοιώθει ότι είναι μόνος στην έρημο. Είναι μια κατάσταση που αν παραμείνει κάποιος για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα της, είναι ικανή, να εξελιχθεί σε σοβαρή ασθένεια, όπως η κατάθλιψη. Πολλοί συνάνθρωποί μας πάσχουν από μοναξιά χωρίς απαραίτητα να το γνωρίζουν. Συνήθως οι άνθρωποι νοιώθουν μοναξιά μετά από το τέλος μιας μακροχρόνιας σχέσης ή μιας ξαφνικής απώλειας. Η μοναξιά δεν είναι ασθένεια. Είναι ένας σκοτεινός προθάλαμος με συγκεκριμένο χρόνο παραμονής. Και φυσικά, το διάστημα που παραμένει κάποιος μέσα σε αυτόν, δεν φυτρώνει τίποτε μέσα του.

Μοναχικότητα. Μια επιλογή ευφυΐας;

Η μοναχικότητα συνήθως δείχνει: ως συνειδητοποιημένη επιλογή. Είναι όταν επιλέγει κάποιος να μείνει μόνος, χωρίς όμως να βασανίζεται από μοναξιά. Είναι μια ορθή στάση ζωής που μπορούν και την υποστηρίζουν άνθρωποι ιδιαίτερης ευφυΐας. Μοναχικοί είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι είναι καλύτερα να μην κοινωνικοποιούνται ακατάπαυστα και χωρίς ουσία γιατί μπορούν να βγουν ζημιωμένοι. Είναι η κατάσταση στην οποία περιέρχεσαι και συνομιλείς με τον εαυτό σου, πράγμα που σε βοηθά να «γνωρίσεις εσένα καλύτερα» και να εξελιχθείς. Και όπως όλες οι «εργασίες», απαιτείται να μην υπάρχουν παρεμβολές. Είναι μια περίοδος προετοιμασίας για κάτι μεγαλύτερο που θα έρθει στη ζωή και θα αφορά εσένα, μέσω των άλλων. Όχι τους άλλους, μέσω εσένα.

Μοναχικότητα σημαίνει πως κινείσαι προς τα μέσα, Αγάπη σημαίνει πως κινείσαι προς τα έξω. Μοναχικότητα είναι η εισπνοή, Αγάπη είναι η εκπνοή. Αν σταματήσεις τη μια από αυτές τις κατευθύνσεις τότε θα πεθάνεις. Osho

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Μοναξιά, μοναχικότητα, μετά τι ακολουθεί;

Πρέπει να αντιληφθούμε ότι τίποτε σε αυτόν τον πλανήτη δεν παραμένει ίδιο. Όλα φθίνουν, γερνούν και καταστρέφονται με την πάροδο του χρόνου. Ίσως το μόνο που εξελίσσεται μέσα από την πορεία της ζωής, είναι το μυαλό και τα συναισθήματά μας. Αν μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε προς όφελος μας τις εμπειρίες και τις γνώσεις που θα συναντήσουμε στην πορεία της ζωής μας, θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε τη ροή του χρόνου προς όφελος μας. Στην εποχή μας τα πάντα τρέχουν, και μαζί τους τρέχουν μακριά μας και οι πιθανότητες να γνωρίσουμε τους εαυτούς μας.

Αν ακολουθούμε τη ροή των πραγμάτων γύρω μας θα χάσουμε την ευκαιρία να διαλογιστούμε ή απλά να ασχοληθούμε και να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Ίσως γι’ αυτό, όταν ακολουθούμε πιστά, την ταχύτητα των καιρών επαναλαμβάνουμε κουραστικούς κύκλους γύρω από τα ίδια πράγματα. Από τα ίδια τα λάθη. Όλοι και όλα, έρχονται στη ζωή μας για να μας μάθουν κάτι για εμάς. Ποτέ για τους άλλους. Αν σεβαστείτε αυτόν τον κανόνα, τότε ο εσωτερικός σας κόσμος θα εξελίσσεται προς το καλύτερο. Και φυσικά δεν θα μπορεί κανείς να σας ανατρέψει. Ο χρόνος με τον εαυτό σας γίνεται μια επιτακτική ανάγκη.

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Σήμερα νοιώθουν όλοι μόνοι. Διανύουμε την εποχή της μοναξιάς. Γιατί όμως; Αφού κάθε άνθρωπος έχει τον εαυτό του. Δεν είναι μόνος του. Τόσο η μοναξιά όσο και η μοναχικότητα αποτελούν ένα προσωρινό καταφύγιο. Ο κόσμος ζει και πορεύεται και με τα δύο. Πρώτα με το ένα και μετά με το άλλο. Η μοναξιά και η μοναχικότητα αποτελούν βάσεις για να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Να πας στο επόμενο στάδιο της ζωής. Τη συντροφικότητα.

Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να κάνουν πράξη αυτά που έμαθαν αφού πέρασαν από το στάδιο της μοναξιάς και στη συνέχεια μετοίκισαν στο ευχάριστο και ασφαλές δωμάτιο της μοναχικότητας. Όταν βαθιά μέσα σου έχεις ηρεμήσει από αυτά που σε βασάνιζαν, σκέφτεσαι έντονα ότι δεν χρειάζονται άλλοι πειραματισμοί και καταλήγεις να πεις: «καλά είμαστε εδώ που είμαστε». Η ζωή όμως λειτουργεί με επίπεδα. Πρέπει να παραμένουμε ένα μικρό χρονικό διάστημα σε αυτά, για να μην μας καταπιούν.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι είμαστε άνθρωποι. Και οι άνθρωποι, μόνο με ανθρώπους πορεύονται στη ζωή. Όλα τα άλλα, είναι υποκατάστατα. Καλό είναι να πάρουμε μια ανάσα και να συνεχίσουμε στο επόμενο επίπεδο. Στο επόμενο καλύτερο, όχι στη στασιμότητα και την απραξία του: «είμαι μια χαρά μόνος γιατί κατάφερα να μην πονάω». Όλα τα επίπεδα είναι χρήσιμα και σημαντικά. Απλά δεν πρέπει να παραμένουμε για πολύ μέσα τους. Πρέπει να συνεχίζουμε.

Όσο και να ζεις με τη μοναχικότητά σου και να περνάς καλά, κάποια στιγμή θα βαρεθείς. Η ανώδυνη καθημερινότητα με τον εαυτό σου, μπορεί να γίνει μια παγίδα, συνήθειας. Είναι όμορφη και γαλήνια αυτή η επαφή αλλά δεν υπάρχει κανένα νόημα να παραμείνεις εκεί. Η αγάπη, η συντροφικότητα είναι το επόμενο στάδιο. Και εκεί, ολοκληρώνεται ο προορισμός. Εκεί πρέπει να φτάσεις.

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits

Απόσπασμα από προσωπικές σημειώσεις αυτο-θεραπείας / 2008

«…Κάποτε μπέρδευα κι εγώ τη μοναχικότητα με τη μοναξιά. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια πειραματισμών για να μπορέσω να δω ξεκάθαρα την ομορφιά της μοναχικότητας. Για πολλά χρόνια λειτουργούσα σαν «συλλέκτης» ξένων συμπεριφορών και πολλές φορές αφομοίωνα αυτήν την κατάσταση ως τη μόνη επιλογή. Αφού είχα σπαταλήσει όλη την ενέργεια και τη δύναμή μου στους άλλους, αντιμετώπισα μια πλήρης αποφόρτιση. Δεν είχε μείνει τίποτε πια. Δεν υπήρχε δύναμη ή διάθεση -όχι μόνο στο μυαλό μου- αλλά και στο ίδιο μου το σώμα. Τότε, μέσα σε όλο αυτό το κενό που ένιωθα, γεννήθηκε μια μικρή ιδέα. Φύτεψα έναν μικρό σπόρο που το ονόμασα, «εγώ».

Δυσκολεύτηκα όσο δεν λέγεται, μιας και για πολλά χρόνια αφιερώθηκα ολοκληρωτικά μέσα σε μια μεγάλη «πισίνα» από εκατοντάδες ανθρώπους. Ένοιωθα ανυπόφορα μόνος μου. Νόμιζα ότι με το να μείνω μόνος στο σπίτι, ένα τσουνάμι σκέψεων θα με παρέσυρε και θα με εξαφάνιζε. Δεν μπορούσα να αποσυμπιέσω την κενότητα και δεν μπορούσα να νιώσω γαλήνη, έστω και για λίγο. Ομολογώ δεν ήμουν πάντα έτσι. Μετά από απογοητευτικές σχέσεις και φιλίες χρόνων, ένοιωθα βαθιά αποσυντονισμένος. Απογοητευόμουν γιατί περίμενα να μου φερθούν όπως εγώ φερόμουν στους άλλους. Μάταια. Έτσι επέλεξα το σκοτεινό δωμάτιο της μοναξιάς.

Ο φόβος στο να μην μείνω μόνος με τον εαυτό μου, με έκανε να εμπλουτίζω καθημερινά τις στιγμές μου με νέες επαφές από φίλους και συνεργάτες. Γυρνούσα σπίτι μόνο για κοιμηθώ. Οι έξοδοί μου δεν μου έδιναν χρόνο να επεξεργαστώ οτιδήποτε αφορούσε εμένα. Ακόμη και η τέχνη που δημιουργούσα ήταν μουσκεμένη από τα νερά της «πισίνας». Ο μικρός σπόρος που προανέφερα, παρόλο που συνέχιζα το κολύμπι στην «πισίνα» με όλους τους άλλους, άρχισε να μου δημιουργεί μικρές ενοχλήσεις με τις ρίζες του. Ξεκίνησα να νοιώθω μια θετική χαρά στο δικό μου εσωτερικό χώρο, απροσδιόριστη. Οι ενοχλήσεις από τις μικρές ρίζες όμως, μου τράβηξαν κάποια στιγμή την προσοχή. Άρχισα να αντιλαμβάνομαι μια διαφορετική σχέση με τον εαυτό μου. Το πρώτο σύμπτωμα ήταν ότι ο χρόνος που διέθετα για τους άλλους, άρχισε να αντιστρέφεται και να αφορά, περισσότερο εμένα. Άρχισα να με «αντέχω» και αναπάντεχα, ξεκίνησα να συνομιλώ με τον εαυτό μου για πρώτη φορά.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο μικρός σπόρος είχε αποκτήσει διστακτικά τα πρώτα του φύλλα. Οι ρίζες του δεν με ενοχλούσαν και τόσο. Αντιθέτως βελτίωναν και συντόνιζαν το περπάτημά μου. Αλλά έπρεπε να κάνω κάτι γι’ αυτό το φυτό. Να του δείξω το σεβασμό μου. Να το βοηθήσω να αναπτυχθεί. Έπρεπε να το δει και να το θρέψει ο ήλιος. Οπότε το μοναδικό εμπόδιο ήταν η «πισίνα» με όλους τους άλλους. Βγαίνοντας από την πισίνα και επιλέγοντας ένα όμορφο μέρος κάτω από τον ήλιο, χωρίς παρεμβολές από όμορφα κορμιά, ατελείωτες κουβέντες και κενά πλατσουρίσματα, αφοσιώθηκα να κοιτώ τα μικρό φυτό που βλαστούσε. Δεν κρύβω, ότι πολλά ότι τα «παιδιά της πισίνας» κάθε τόσο με φώναζαν από μακριά να βρεθώ κοντά τους και σκέφτηκα πολλές φορές, να πάω εκεί ξανά. Μα η νέα μου θέση κάτω από τον ήλιο -θαυμάζοντας το νέο φυτό μου- με έκανε πιο χαρούμενο. Το συναίσθημα της γνωριμίας με τον εαυτό μου, μού προσέφερε μοναδική ηρεμία επαναφορτίζοντάς με. Στεγνώνοντας στο ήλιο και κάνοντας παρέα με το δικό μου φυτό ανακάλυψα τη σπουδαιότητα της δικής μου ύπαρξης. Άρχισα να αναπνέω με διαφορετικό τρόπο. Το «λαχάνιασμα» για τις ζωές και τις ψυχές των άλλων, άρχιζε να απομακρύνεται.

Έχοντας την απερίγραπτη αίσθηση ηρεμίας -μιας και άρχισα να διαπραγματεύομαι με τον εαυτό μου- συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να τροφοδοτήσω και να προστατεύσω το φυτό μέσα μου αλλά παρόλα αυτά, η δύναμη της συνήθειας χρόνων με έκανε να αναζητήσω ξανά την «πισίνα». Αυτό που αντίκρισα ξαναπηγαίνοντας πίσω, δεν ήταν αυτό που έβλεπα τόσο καιρό πριν. Με ενόχλησε ο θόρυβος και η πολυκοσμία, όχι ότι έγινα εσωστρεφής αλλά κοιτώντας όλους αυτούς γύρω μου, εγώ και το φυτό μου δεν ταιριάζαμε. Δεν «ήμασταν» μέρος αυτής της εικόνας. Είδα ανθρώπους -μέσα στην πισίνα- πλημυρισμένους από αδράνεια, βυθισμένους σε ένα βαθύ λήθαργο αυταρέσκειας και ματαιοδοξίας. Σκεπτόμενος ότι και εγώ ήμουν εκεί μέσα, με έκανε να ανατριχιάσω.

Τότε ήταν που αποφάσισα να απομακρυνθώ και να αναζητήσω κι άλλους σαν εμένα μακριά από την πισίνα, κάτω από τον υπέροχο ήλιο. Φυσικά δεν βρήκα και πολλούς, τουλάχιστον όχι τόσους όσους συναντούσα στην «πισίνα». Όσους συνάντησα όμως, που συντηρούσαν κι εκείνοι το δικό τους φυτό κάτω από τον ήλιο ένιωσα, ένα μοναδικό παλμικό ταίριασμα. Πολλές φορές, τόσο εγώ αλλά και οι ελάχιστοι όμοιοί μου, καθόμασταν κάτω από τον ήλιο και συνειδητοποιούσαμε ότι η γαλήνη με τον εαυτό μας ήταν σπουδαιότερη ακόμη και από τον έρωτα. Η αγάπη για τον εαυτό μας καθόριζε όλες μας τις λειτουργίες. Χαρτογραφώντας την εσωτερικότητά μας όλα αυτά που θελήσαμε, ονειρευτήκαμε, τα είχαμε αποκτήσει φροντίζοντας το δικό μας φυτό, που άρχισε να δείχνει πια σαν ένα δέντρο, με φύλλα πλασμένα από απλότητα, αγάπη και σεβασμό…»

Isolation - mixed materials / 2017 / by panos kralievits