Paul Gauguin. "Οι αισθησιακές νεαρές γυναίκες" γέννημα της φαντασίας του!

Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1848 και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους του μετα-ιμπρεσιονισμού που επηρέασε καθοριστικά τα ρεύματα της μοντέρνας τέχνης. Με καταγωγή από Ισπανούς γονείς στη Λατινική Αμερική, γεννήθηκε στο Παρίσι αλλά πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην πρωτεύουσα του Περού, Λίμα. Σπούδασε στην Ορλεάνη της Γαλλίας και αμέσως μετά ταξίδεψε ανά τον κόσμο με εμπορικά πλοία και αργότερα με το Γαλλικό Ναυτικό για ένα διάστημα περίπου έξι ετών. Επέστρεψε στη Γαλλία όπου και εργάστηκε ως βοηθός χρηματιστή, χωρίς καμία επιτυχία. Ξεκίνησε σταδιακά να "διαθέτει" μέρος του χρόνου του, ζωγραφίζοντας με τον Καμίλ Πισαρό και τον Πωλ Σεζάν. Οι πρώτες προσπάθειές του στη ζωγραφική ήταν αδέξιες, σημείωσε σταδιακά όμως, εξαιρετική πρόοδο. Την περίοδο 1876–1886, ο Γκωγκέν βρίσκονταν σε άμεση επαφή με τους ιμπρεσιονιστές καλλιτέχνες και συμμετείχε με έργα του στις εκθέσεις τους. Η ζωή του μοιάζει να μην τον ικανοποιεί μιας και οι μετακομίσεις από χώρα σε χώρα τον έκαναν δύστροπο, βίαιο και ιδιαίτερα ανήσυχο. Μετά τη μετακόμιση με την οικογένειά του στην Κοπεγχάγη, επέστρεψε και πάλι στο Παρίσι, αφήνοντας την οικογένειά του, πίσω στη Δανία. Τότε αποφασίζει να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη ζωγραφική.

Επηρεασμένος από το ζωγράφο Εμίλ Μπερνάρ, ο Γκωγκέν μετάβαλε σημαντικά το ύφος της ζωγραφικής του. Δηλώνοντας απογοητευμένος από τον ιμπρεσιονισμό στρέφετε περισσότερο στην αφρικανική τέχνη και την τέχνη της Ασίας. Παράλληλα, ήρθε σε επαφή και με τον Βίνσεντ βαν Γκογκ με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά όπου και τον επισκέφθηκε για ένα διάστημα δύο μηνών στην Αρλ. Τόσο ο Γκωγκέν όσο και ο βαν Γκογκ έπασχαν από κατάθλιψη και η συγκατοίκησή τους κατέληξε σε έντονη διαμάχη, με τελική συνέπεια ο βαν Γκογκ να κόψει μέρος του αριστερού αυτιού του, αφού προηγουμένως είχε απειλήσει να σκοτώσει τον Γκωγκέν. Σε κακή ψυχολογική κατάσταση, εγκαταλείπει την Ευρώπη για να ταξιδέψει στην Πολυνησία. Αρχικά εγκαταστάθηκε στην Ταϊτή και αργότερα στις νήσους Μαρκησίες. Εκεί πέρασε σχεδόν όλη την υπόλοιπη ζωή του. Τα έργα της περιόδου αυτής, θεωρούνται ίσως τα καλύτερα δείγματα της δουλειάς του και ξεχωρίζουν για τον έντονο συμβολισμό τους. Τις αισθησιακές απεικονίσεις της Ταϊτής με τις γυμνές γυναίκες, ανάμεσα σε παραδείσια τοπία, πολλοί πίστευαν ότι ο Γκωγκέν είχε μεταφέρει στον καμβά "φωτογραφίζοντας" την πραγματικότητα.

Οι εξωτικές παραστάσεις του, δεν έχουν και μεγάλη σχέση με το τι συνέβαινε στην ντόπια κοινωνία. Πρόκειται για μύθους που «επεξεργάζονταν» με ιδιαίτερο ταλέντο ο ζωγράφος ανακαλώντας συμπεριφορές και ήθη τα οποία, το 1890, την εποχή που ο Γκωγκέν βρισκόταν στο νησί, δεν ήταν παρά δικές του φαντασιώσεις. Οι πανέμορφες, ημίγυμνες νεαρές Ταϊτινές που προσφέρουν φρούτα σε ξύλινες γαβάθες ήταν μια εικόνα που γέννησε απόλυτα η φαντασία του. Δημιουργούσε μια δική του «ιστορία» για το πώς θα ήθελε να ήταν τα πράγματα γύρω του. Την εποχή εκείνη η Ταϊτή ήταν άλλωστε γαλλική αποικία, εντελώς παραδομένη στις ιεραποστολές. Οι γυναίκες φορούσαν σεμνά ενδύματα και κάθε Κυριακή πήγαιναν στην εκκλησία. Γνωστές ήταν και οι περίφημες ερωτικές σχέσεις του με τις γυναίκες του νησιού, που δεν ήταν αυθόρμητες ή ισότιμες αλλά βασίζονταν στην εκμετάλλευση και πολλές φορές στη άσκηση βίας.

Πέθανε στη γαλλική Πολυνησία σε ηλικία 54 ετών, πάμπτωχος, μόνος και εξασθενημένος από τη σύφιλη και το ποτό. Ήταν ένας μοναδικός καλλιτέχνης που αν και τα βίαια ξεσπάσματα του μυαλού του τον κατέστρεφαν, παράλληλα κατάφερε να γίνει ένας μοναδικά ελεύθερος -τουλάχιστον καλλιτεχνικά- άνθρωπος. Το σύνολο του έργου του Γκωγκέν και κυρίως οι πειραματισμοί του γύρω από τη χρήση των χρωμάτων, θεωρείται πως επηρέασαν σημαντικά τα καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ού αιώνα και ειδικότερα τον φωβισμό. Οι πίνακες του Γκωγκέν ανέρχονται σε εκατοντάδες.

Photos by: https://en.gallerix.ru/