Συνέντευξη: Ντάινα Παπαδάκη. Πίσω από την κάμερα "παίζεις" καλύτερα με τα συναισθήματα!

Η Ντάινα Παπαδάκη έχει γεννηθεί στη Λευκωσία της Κύπρου. Από παιδί ονειρευόταν τον εαυτό της στο σινεμά, αλλά πίσω από τις κάμερες. Κάνει τις σπουδές της και αριστεύει και αμέσως αρχίζει να ξετυλίγει το δικό της μίτο της δημιουργίας. Η τελευταία της ταινία έχει τίτλο: «5 Τρόποι να Πεθάνεις» της οποίας υπογράφει σκηνοθεσία και παραγωγή. Προβάλλεται και διαγωνίζεται μέχρι στιγμής σε περισσότερα από 150 διεθνή φεστιβάλ. Εκπροσωπώντας τον κυπριακό κινηματογράφο, ταξιδεύει σε Ευρώπη, Αφρική, Αυστραλία, Αμερική και Ασία και συμμετέχει σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ. Ανάμεσα σε άλλες διακρίσεις, λαμβάνει το βραβείο του “Καλύτερου Σκηνοθέτη” στο Cluj International Shorts Film Festival της Ρουμανίας. Τον Απρίλιο του 2016 διακρίνεται ως η Καλύτερη Δημιουργός - Εικαστικός στα βραβεία Madame Figaro, Γυναίκες της Χρονιάς.

Έχετε σκηνοθετήσει 13 ταινίες μικρού μήκους που έχουν διακριθεί σε διεθνή φεστιβάλ. Τι είναι για εσάς μεγαλύτερη επιτυχία: η εμπορικότητα μιας ταινίας ή μια καλή κριτική;

Για να έχεις μια καλή κριτική στη δουλειά σου σήμερα, πρέπει να είσαι κατά κάποιο τρόπο επίκαιρος στο συναίσθημα που θέλεις να μεταφέρεις στους θεατές. Αν καταφέρεις έστω και σε ταινία μικρού μήκους να κάνεις το θεατή να ταυτιστεί ή να αντιληφθεί το συναίσθημα που έχεις βιώσει ή φανταστεί, τότε θεωρώ ότι έχεις πετύχει το στόχο σου. Άρα και μια καλή κριτική. Και δεν μιλάω για την «κριτική των κριτικών», αλλά για την απλή κριτική των ανθρώπων που σε παρακολουθούν. Από την άλλη η εμπορικότητα στις μέρες μας έχει αλλάξει πλατφόρμα επικοινωνίας. Οι περισσότεροι παρακολουθούν την τέχνη του κινηματογράφου από τον υπολογιστή τους, ειδικά επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν σε φεστιβάλ που οργανώνονται σχεδόν σε όλες τις πλευρές του πλανήτη. Κατά κάποιο τρόπο το «ταμείο» έχει μεταφερθεί σε έναν άλλον άξονα. Κι αυτό στην πραγματικότητα μπορεί να είναι, μια καινούργια πρόκληση.

Είστε επίσης σκηνοθέτης & Υπεύθυνη Παραγωγής για διαφημιστικές τηλεοπτικές παραγωγές. Αυτό σας κάνει να αφοσιώνεστε όσο επιθυμείτε «στον έρωτα του κινηματογράφου;»

Οι εποχές που διανύουμε δεν σου αφήνουν και πολλές επιλογές για να μπορείς να επιβιώσεις όπως παλιά. Πρέπει να εργαστείς σκληρά για να μπορέσεις να ζήσεις με αξιοπρέπεια. Σίγουρα η σκηνοθεσία για τηλεοπτικά μηνύματα είναι μια εργασία που μου προσφέρει μια καλή επαφή με το σφυγμό της αγοράς. Από την άλλη θεωρώ ότι είμαι ή πολύ τυχερή ή πολύ έξυπνη. Επέλεξα να είμαι σκηνοθέτις και στις ταινίες μου αλλά και στη δουλειά μου -στο στούντιο παραγωγής- χωρίς να κάνω καμία έκπτωση στις επιλογές μου. Αγαπώ την «εικόνα των συναισθημάτων» και την υπηρετώ πιστεύω εξ’ ίσου καλά, συμμετέχοντας με τον ίδιο ζήλο και στους δύο «ρόλους» μου.

Το τελευταίο διάστημα είδαμε πολλές ταινίες για τους μετανάστες. Πιστεύετε ότι μπορεί ένα «μήνυμα» ή μια κινηματογραφική ιστορία να επηρεάσει ανθρώπινες συμπεριφορές;

Η διαφήμιση αλλά και ο κινηματογράφος είναι για το κοινό μια «παράσταση εικόνων» αλλά και συμπεριφορών. Το κοινό ταυτίζεται με τους ήρωες ή τους αντιήρωες και ναι, επηρεάζεται έντονα με αυτό που προτείνεις σκηνοθετικά. Είναι μια μαγική στιγμή χαράς, συγκίνησης, το να παρακολουθείς μια ταινία. Επομένως, ο θεατής επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από μια ταινία και ανάλογα με την τοποθέτησή της, σε ειδικά κανάλια επικοινωνίας, λαμβάνει καθοριστικά μηνύματα ή ιδέες που θέλεις να προβάλλεις. Ο περισσότερος κόσμος, δεν επιλέγει πια τα ειδησιογραφικά κανάλια για την ενημέρωσή του επειδή βομβαρδίζεται από εκατοντάδες μηνύματα. Πολλοί σκηνοθέτες με τις κινηματογραφικές ταινίες η τα ντοκιμαντέρ τους, μεταφέρουν μια πραγματικότητα -ειδικά αυτή του μεταναστευτικού- χωρίς τη «στολή» ενός ειδησεογραφικού ή προπαγανδιστικού τεχνάσματος.

Η Κύπρος πέρασε δύσκολες στιγμές, αλλά δείχνει ότι το ξεπερνάει. Τι συμβαίνει όμως με την πολυτέλεια «να κάνεις κινηματογράφο;»

Ο κόσμος γύρω μας περνά τα δεινά μιας κρίσης, αν και οι περισσότεροι την αποκαλούν «οικονομική», εγώ την ονομάζω «κρίση αξιών και ηθικής». Η Κύπρος ίσως να ξεπερνά την οικονομική κρίση αλλά ως χώρα πιστεύω πως θέλει πάρα πολλή δουλειά για να μπορέσει να χαρακτηριστεί ως "σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα". Για να βελτιωθούμε, όχι μόνο οικονομικά, πρέπει ν´ αρχίσουμε να επενδύουμε επιτέλους στις τέχνες και τον πολιτισμό μας. Ο κινηματογράφος δυστυχώς δε θεωρείται μορφή τέχνης και πολιτισμού εδώ στην Κύπρο, είναι σε δεύτερη μοίρα και δεν υποστηρίζεται με τον τρόπο που θα έπρεπε και με τα απαραίτητα κρατικά κονδύλια που όντως θα καθιστούσαν εφικτό να κάνουμε κινηματογράφο. Για παράδειγμα το θέατρο επιχορηγείται κρατικά με πέντε εκατομμύρια το χρόνο ενώ ο κινηματογράφος μόνο με επτακόσιες πενήντα χιλιάδες. Επίσης δεν υφίστανται τα κατάλληλα κίνητρα για τους επενδυτές, ώστε να δοθεί η σωστή ανάπτυξη σε αυτή τη βιομηχανία. Παρόλο που σαν χώρα η Κύπρος έχει το ιδανικό κλίμα, μόνιμη ηλιοφάνεια και κατάλληλους χώρους για γυρίσματα, δεν έχει γίνει καμία προσπάθεια ώστε να αξιοποιηθεί οικονομικά ως κινηματογραφικός προορισμός. Προς το παρόν και με αυτά τα δεδομένα, δυστυχώς δεν είναι βιοποριστικά εφικτό να κάνεις μόνο ταινίες και όντως είναι μεγάλη πολυτέλεια να κάνεις κινηματογράφο.

Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει καθημερινά με μοναδική ταχύτητα. Τι σας κάνει να αντέχετε και τι όχι, στην καθημερινότητά σας;

Μου αρέσουν οι γρήγοροι ρυθμοί και οι αλλαγές. Τίποτα δεν πρέπει να μένει στάσιμο και απαθές, πρέπει να αλλάζουμε, να βελτιωνόμαστε. Οι καθημερινές αλλαγές καθώς και η απομυθοποίηση της ρουτίνας, είναι κάτι που επιδιώκω. Μου αρέσει ότι σε κάθε πρότζεκτ που συμμετέχω, βιώνω και κάτι διαφορετικό από το προηγούμενο και αυτό μου αφήνει περιθώρια να δημιουργήσω, να σκεφτώ διαφορετικά και να δω τα πράγματα από διαφορετικές σκοπιές. Μ´ αρέσουν πολύ τα δύσκολα, τα σχεδόν ανέφικτα, αυτά που άλλοι λένε ότι δεν μπορούν να γίνουν και οι προκλήσεις γενικά. Ίσως επειδή έχω κάνει τη «πρακτική» μου εδώ και μια δεκαετία στο χώρο της διαφήμισης που χαρακτηρίζεται από αυστηρά χρονοδιαγράμματα, ταχύτατους ρυθμούς, σε συνθήκες δύσκολες τόσο οικονομικές όσο και δημιουργικές. Όλα αυτά λοιπόν, σε συνδυασμό με τους κατάλληλους συνεργάτες -που έχω και εκτιμώ βαθύτατα- με κάνουν να αντέχω και να παραμένω στο επάγγελμα τόσο της διαφήμισης, όσο και του κινηματογράφου. Αυτό που δεν αντέχω είναι η γκρίνια από αρνητικούς ανθρώπους, παντογνώστες και ασεβείς που προσπαθούν να υποσκάψουν ή που υποτιμούν τους συνεργάτες τους, επαγγελματικά και δημιουργικά.

Πέστε μας λίγα λόγια για την επόμενη ταινία, την πρώτη μεγάλου μήκους, με τίτλο ΕΝΝ9Α.

Ευελπιστώ ότι κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα έχω την οικονομική ευχέρεια, θα βρω δηλαδή τους πόρους για να μπορέσω να σκηνοθετήσω την πρώτη μου μεγάλου μήκους ταινία με τίτλο ΕΝΝ9Α. Μια σύντομη περιγραφή είναι: «Εννέα άτομα συνυπάρχουν σε μια απομακρυσμένη τοποθεσία. Έναν χώρο απροσπέλαστο απ’ το χρόνο, όπου το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον αποτελούν μια αυτούσια χρονική στιγμή. Γίνεται ένας φόνος. Στο μέτωπο του θύματος, με μωβ χρώμα, ζωγραφισμένος ο αριθμός 9. Ποιός έχει διαπράξει το φόνο; Η παρουσίαση των στοιχείων και η αλληλουχία των καταστάσεων και των γεγονότων οδηγούν στον πιθανό δολοφόνο ή μήπως όχι; Μήπως οδηγούν στο αντίθετο;» Μια Δαρβινική σχέση ανάμεσα στους χαρακτήρες, μια Πυθαγόρεια ολοκλήρωση που διασφαλίζει την επιτυχία της φυσικής επιλογής ανάμεσα στα είδη των οργανισμών και επηρεάζει την επιβίωση ολόκληρης της ανθρωπότητας. Ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που στοχεύει στη δημιουργία της κοινωνίας του μέλλοντος. Το σενάριο το ‘χει γράψει ο Φάνος Χριστοφίδης, με τον οποίο συνεργάστηκα στις τελευταίες μου, δύο ταινίες μικρού μήκους. Δε θα αποκαλύψω άλλα, θα κλείσω λέγοντας ότι ανυπομονώ να έρθει η ώρα να πάρει σάρκα και οστά αυτή η δημιουργική προσπάθεια.